Gelecek Nesil Güneş Panelleri: Uluslararası İşbirliği İle Enerjide Devrim Yaratmanın Püf Noktaları

webmaster

** A diverse group of engineers and scientists from different countries collaborating on a next-generation solar panel design. Focus on teamwork and innovative technology. The setting could be a modern lab or a global conference.

**

Güneş enerjisi, temiz ve sürdürülebilir bir geleceğe doğru atılan en büyük adımlardan biri. Özellikle son yıllarda güneş paneli teknolojilerindeki hızlı gelişmeler, bu alandaki uluslararası işbirliklerini de beraberinde getirdi.

Farklı ülkeler, bilgi birikimlerini ve kaynaklarını bir araya getirerek daha verimli ve uygun maliyetli güneş enerjisi çözümleri üretmek için canla başla çalışıyor.

Ben de bizzat bu tür projelerde yer alarak, farklı kültürlerden bilim insanlarının ortak bir amaç uğruna nasıl uyum içinde çalıştığına şahit oldum. Bu işbirlikleri sayesinde, geleceğin enerji ihtiyaçlarını karşılayabilecek, daha güçlü ve dayanıklı güneş panelleri geliştiriliyor.

Şimdi gelin, bu heyecan verici işbirliklerini ve geleceğe dair umut vadeden projeleri yakından inceleyelim. Aşağıdaki yazıda detaylı bir şekilde inceleyelim!

Güneş Enerjisinde Uluslararası İşbirliğinin Artan Önemi

gelecek - 이미지 1

Güneş enerjisi, fosil yakıtlara bağımlılığımızı azaltmanın ve çevremizi korumanın en önemli yollarından biri. Ancak, güneş enerjisi teknolojilerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması büyük bir çaba ve yatırım gerektiriyor.

İşte tam da bu noktada uluslararası işbirliği devreye giriyor. Farklı ülkelerin, bilgi birikimlerini, teknolojilerini ve kaynaklarını bir araya getirmesi, güneş enerjisi alanında çok daha hızlı ve etkili sonuçlar elde etmemizi sağlıyor.

Kendi deneyimlerimden biliyorum ki, farklı ülkelerden gelen mühendisler ve bilim insanları, ortak bir hedef doğrultusunda bir araya geldiklerinde, ortaya çok yaratıcı ve yenilikçi çözümler çıkabiliyor.

Özellikle de maliyetleri düşürmek ve verimliliği artırmak gibi konularda, uluslararası işbirliği sayesinde önemli adımlar atılıyor.

Küresel Araştırma ve Geliştirme Ortaklıkları

Uluslararası araştırma ve geliştirme ortaklıkları, güneş enerjisi teknolojilerindeki yeniliklerin önünü açıyor. Farklı ülkelerdeki üniversiteler, araştırma merkezleri ve özel sektör kuruluşları, ortak projeler yürüterek, daha verimli, daha dayanıklı ve daha uygun maliyetli güneş panelleri geliştirmek için birlikte çalışıyorlar.

Bu ortaklıklar sayesinde, her bir ülke kendi güçlü yönlerini ortaya koyarak, diğer ülkelerin eksikliklerini tamamlayabiliyor. Örneğin, bir ülke malzeme biliminde uzmanlaşmışken, diğeri elektronik mühendisliği konusunda daha ileri olabilir.

Bu iki ülke bir araya geldiğinde, çok daha üstün bir güneş paneli teknolojisi geliştirebiliyorlar.

Bilgi ve Teknoloji Transferi

Uluslararası işbirliği, bilgi ve teknoloji transferi açısından da büyük önem taşıyor. Gelişmiş ülkeler, sahip oldukları ileri teknolojileri, gelişmekte olan ülkelere aktararak, bu ülkelerin de güneş enerjisi alanında ilerlemesine yardımcı oluyorlar.

Bu transfer, sadece teknoloji paylaşımıyla sınırlı kalmıyor, aynı zamanda eğitim programları ve teknik desteklerle de destekleniyor. Böylece, gelişmekte olan ülkeler, kendi yerel koşullarına uygun güneş enerjisi çözümleri geliştirebiliyorlar ve bu alanda kendi uzmanlarını yetiştirebiliyorlar.

Ortak Yatırım Projeleri

Uluslararası işbirliği, büyük ölçekli güneş enerjisi projelerinin hayata geçirilmesi için de önemli bir fırsat sunuyor. Farklı ülkeler, ortak yatırım projeleriyle, dev güneş enerjisi santralleri kurabiliyorlar ve bu sayede, daha fazla enerji üretebiliyorlar.

Bu projeler, sadece enerji üretimiyle kalmıyor, aynı zamanda istihdam yaratıyor, yerel ekonomileri canlandırıyor ve çevresel faydalar sağlıyor.

Yeni Nesil Güneş Hücrelerinde Materyal Bilimindeki Uluslararası İşbirliği

Yeni nesil güneş hücreleri, güneş enerjisi teknolojilerindeki en heyecan verici gelişmelerden biri. Bu hücreler, geleneksel silikon güneş panellerine göre daha verimli, daha esnek ve daha hafif olabiliyorlar.

Ancak, bu teknolojilerin geliştirilmesi, malzeme bilimi, kimya ve fizik gibi farklı disiplinlerde uzmanlık gerektiriyor. İşte tam da bu noktada uluslararası işbirliği devreye giriyor.

Farklı ülkelerdeki bilim insanları, yeni malzemeler keşfetmek, bu malzemelerin özelliklerini geliştirmek ve güneş hücrelerinde kullanmak için birlikte çalışıyorlar.

Benim de dahil olduğum birçok araştırmacı, bu alandaki uluslararası projelerde yer alarak, farklı kültürlerden ve uzmanlıklardan gelen insanlarla birlikte çalışmanın ne kadar verimli olduğunu bizzat deneyimledik.

Perovskit Güneş Hücreleri Araştırmaları

Perovskit güneş hücreleri, son yıllarda büyük bir ilgi gören yeni nesil güneş hücrelerinden biri. Bu hücreler, yüksek verimlilikleri ve düşük maliyet potansiyelleriyle dikkat çekiyorlar.

Ancak, perovskit malzemelerin dayanıklılığı ve uzun ömürlülüğü gibi konularda hala çözülmesi gereken sorunlar var. İşte tam da bu noktada uluslararası işbirliği devreye giriyor.

Farklı ülkelerdeki araştırmacılar, perovskit malzemelerin yapısını anlamak, dayanıklılığını artırmak ve güneş hücrelerinde daha verimli kullanmak için birlikte çalışıyorlar.

Organik Güneş Hücreleri Geliştirme Çalışmaları

Organik güneş hücreleri, esnek, hafif ve düşük maliyetli olmalarıyla öne çıkıyorlar. Bu hücreler, plastik gibi organik malzemelerden üretiliyorlar ve bu sayede, farklı yüzeylere kolayca uygulanabiliyorlar.

Ancak, organik güneş hücrelerinin verimliliği ve dayanıklılığı, silikon güneş panellerine göre hala daha düşük. Bu nedenle, farklı ülkelerdeki araştırmacılar, organik malzemelerin özelliklerini geliştirmek, güneş ışığını daha verimli soğurmalarını sağlamak ve güneş hücrelerinde daha uzun süre dayanmalarını sağlamak için birlikte çalışıyorlar.

Kuantum Nokta Güneş Hücreleri Projeleri

Kuantum nokta güneş hücreleri, nano boyutlardaki yarı iletken malzemelerden üretiliyorlar. Bu hücreler, güneş ışığının farklı dalga boylarındaki fotonlarını daha verimli bir şekilde soğurabiliyorlar ve bu sayede, daha yüksek verimlilik elde edilebiliyor.

Ancak, kuantum nokta malzemelerin üretimi ve güneş hücrelerinde kullanımı, oldukça karmaşık ve maliyetli bir süreç. Bu nedenle, farklı ülkelerdeki araştırmacılar, kuantum nokta malzemelerin üretim yöntemlerini geliştirmek, maliyetlerini düşürmek ve güneş hücrelerinde daha verimli kullanmak için birlikte çalışıyorlar.

Güneş Enerjisi Depolama Çözümlerinde Uluslararası İşbirliği

Güneş enerjisi, gün boyunca bol miktarda üretilirken, gece veya bulutlu havalarda üretimi azalıyor. Bu nedenle, güneş enerjisinin depolanması, bu enerjinin sürekli ve güvenilir bir şekilde kullanılabilmesi için büyük önem taşıyor.

Güneş enerjisi depolama çözümleri, bataryalar, hidrojen üretimi ve termal depolama gibi farklı teknolojileri içeriyor. Bu teknolojilerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması, büyük bir çaba ve yatırım gerektiriyor.

İşte tam da bu noktada uluslararası işbirliği devreye giriyor. Farklı ülkelerdeki araştırmacılar, güneş enerjisini daha verimli bir şekilde depolamak, depolama maliyetlerini düşürmek ve depolama sistemlerinin ömrünü uzatmak için birlikte çalışıyorlar.

Batarya Teknolojilerindeki Gelişmeler

Bataryalar, güneş enerjisinin en yaygın depolama yöntemlerinden biri. Lityum iyon bataryalar, günümüzde en çok kullanılan batarya türü olsa da, maliyetleri, güvenlik riskleri ve çevresel etkileri gibi konularda hala geliştirilmesi gereken yönleri var.

Bu nedenle, farklı ülkelerdeki araştırmacılar, daha güvenli, daha uzun ömürlü, daha çevreci ve daha uygun maliyetli batarya teknolojileri geliştirmek için birlikte çalışıyorlar.

Hidrojen Üretimi ve Depolama Çalışmaları

Hidrojen, güneş enerjisinin depolanması için umut vadeden bir diğer yöntem. Güneş enerjisiyle sudan hidrojen üretmek, temiz ve sürdürülebilir bir enerji kaynağı elde etmenin bir yolu olabilir.

Ancak, hidrojen üretiminin verimliliği ve maliyeti, depolanması ve taşınması gibi konularda hala çözülmesi gereken sorunlar var. Bu nedenle, farklı ülkelerdeki araştırmacılar, hidrojen üretim yöntemlerini geliştirmek, depolama ve taşıma maliyetlerini düşürmek ve hidrojenin enerji kaynağı olarak daha yaygın kullanılmasını sağlamak için birlikte çalışıyorlar.

Termal Enerji Depolama Sistemleri

Termal enerji depolama sistemleri, güneş enerjisiyle üretilen ısıyı depolayarak, daha sonra ısıtma, soğutma veya elektrik üretimi için kullanılmasını sağlıyor.

Bu sistemler, özellikle endüstriyel tesislerde ve binalarda enerji verimliliğini artırmak için kullanılıyor. Ancak, termal enerji depolama sistemlerinin verimliliği, depolama kapasitesi ve maliyeti gibi konularda hala geliştirilmesi gereken yönleri var.

Bu nedenle, farklı ülkelerdeki araştırmacılar, daha verimli, daha yüksek kapasiteli ve daha uygun maliyetli termal enerji depolama sistemleri geliştirmek için birlikte çalışıyorlar.

Güneş Enerjisi Projelerinde Finansman ve Yatırım İşbirlikleri

Güneş enerjisi projeleri, büyük miktarda finansman ve yatırım gerektiriyor. Özellikle de büyük ölçekli güneş enerjisi santralleri, batarya depolama sistemleri ve hidrojen üretim tesisleri gibi projeler, milyarlarca dolarlık yatırımlara ihtiyaç duyabiliyor.

Bu nedenle, uluslararası finansman ve yatırım işbirlikleri, güneş enerjisi projelerinin hayata geçirilmesi için büyük önem taşıyor. Farklı ülkelerdeki hükümetler, kalkınma bankaları, özel sektör yatırımcıları ve sivil toplum kuruluşları, güneş enerjisi projelerine finansman sağlamak için birlikte çalışıyorlar.

Kendi gözlemlerime dayanarak söyleyebilirim ki, bu tür işbirlikleri, sadece finansman sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda proje geliştirme, risk yönetimi ve teknoloji transferi gibi konularda da önemli katkılar sağlıyor.

Yeşil Fonlar ve Kalkınma Bankaları

Yeşil fonlar ve kalkınma bankaları, güneş enerjisi projelerine finansman sağlamak için önemli bir kaynak oluşturuyor. Bu kuruluşlar, genellikle düşük faizli krediler, hibeler ve teknik destekler sağlayarak, güneş enerjisi projelerinin hayata geçirilmesini destekliyorlar.

Ayrıca, bu kuruluşlar, güneş enerjisi projelerinin çevresel ve sosyal etkilerini değerlendirerek, sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmalarını sağlıyorlar.

Özel Sektör Yatırımları

Özel sektör yatırımcıları, güneş enerjisi projelerine yatırım yapmak için giderek daha fazla ilgi gösteriyorlar. Bu yatırımcılar, güneş enerjisi projelerinin potansiyel getirilerini ve risklerini değerlendirerek, karlı yatırım fırsatları arıyorlar.

Özel sektör yatırımları, güneş enerjisi projelerinin daha hızlı bir şekilde geliştirilmesine ve yaygınlaştırılmasına katkıda bulunuyor.

Kamu-Özel Sektör Ortaklıkları (PPP)

Kamu-özel sektör ortaklıkları (PPP), güneş enerjisi projelerinin finansmanı için etkili bir model olabilir. Bu modelde, hükümetler ve özel sektör yatırımcıları, riskleri ve getirileri paylaşarak, güneş enerjisi projelerini birlikte geliştiriyorlar.

PPP modeli, hem kamu kaynaklarının etkin kullanılmasını sağlıyor, hem de özel sektörün uzmanlık ve deneyiminden faydalanmayı mümkün kılıyor.

Güneş Enerjisi Alanındaki Uluslararası Standartlar ve Sertifikasyonlar

Güneş enerjisi teknolojilerinin kalitesini, güvenilirliğini ve performansını sağlamak için uluslararası standartlar ve sertifikasyonlar büyük önem taşıyor.

Bu standartlar ve sertifikasyonlar, güneş panelleri, bataryalar, invertörler ve diğer güneş enerjisi ekipmanlarının belirli kriterlere uygun olduğunu gösteriyor.

Uluslararası standartlar ve sertifikasyonlar, tüketicilerin güvenini artırıyor, güneş enerjisi projelerinin finansmanını kolaylaştırıyor ve uluslararası ticareti teşvik ediyor.

Bizzat bu alanda çalıştığım için şunu söyleyebilirim ki, uluslararası standartlara uygunluk, bir güneş enerjisi ürününün kalitesinin ve güvenilirliğinin en önemli göstergelerinden biri.

IEC Standartları

Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC), güneş enerjisi ekipmanları için uluslararası standartlar geliştiren en önemli kuruluşlardan biri. IEC standartları, güneş panellerinin performansını, güvenliğini, dayanıklılığını ve çevresel etkilerini değerlendirmek için kullanılan test yöntemlerini ve kriterlerini belirliyor.

ISO Standartları

Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO), güneş enerjisi sistemlerinin kurulumu, işletilmesi ve bakımı için standartlar geliştiriyor. ISO standartları, güneş enerjisi projelerinin kalitesini ve verimliliğini artırmaya yönelik en iyi uygulamaları tanımlıyor.

Sertifikasyon Kuruluşları

Sertifikasyon kuruluşları, güneş enerjisi ekipmanlarının IEC ve ISO standartlarına uygunluğunu değerlendiriyor ve sertifikalandırıyor. Bu kuruluşlar, bağımsız ve tarafsız bir şekilde çalışarak, güneş enerjisi ürünlerinin kalitesini ve güvenilirliğini garanti ediyorlar.

Aşağıda, Güneş enerjisi alanındaki işbirliğini özetleyen bir tablo bulunmaktadır:

İşbirliği Alanı Amaç Örnekler
Araştırma ve Geliştirme Yeni teknolojiler geliştirmek Perovskit güneş hücreleri araştırmaları, organik güneş hücreleri geliştirme çalışmaları
Finansman ve Yatırım Güneş enerjisi projelerine kaynak sağlamak Yeşil fonlar, kalkınma bankaları, özel sektör yatırımları
Standartlar ve Sertifikasyon Güneş enerjisi ekipmanlarının kalitesini sağlamak IEC standartları, ISO standartları
Bilgi ve Teknoloji Transferi Gelişmekte olan ülkelere teknoloji aktarmak Eğitim programları, teknik destekler

Güneş Enerjisi Politika ve Düzenlemelerinde Uluslararası Uyum

Güneş enerjisinin yaygınlaştırılması için, ülkelerin politika ve düzenlemelerinde uluslararası uyum sağlanması büyük önem taşıyor. Bu uyum, güneş enerjisi projelerinin geliştirilmesini kolaylaştırıyor, yatırım ortamını iyileştiriyor ve uluslararası ticareti teşvik ediyor.

Farklı ülkelerdeki hükümetler, güneş enerjisi hedefleri, teşvik mekanizmaları, şebeke bağlantı kuralları ve standartlar gibi konularda işbirliği yaparak, uluslararası uyumu sağlamaya çalışıyorlar.

Kendi deneyimlerimden biliyorum ki, politika ve düzenlemelerdeki uyumsuzluklar, güneş enerjisi projelerinin geliştirilmesini engelleyebiliyor ve yatırımcıların risklerini artırabiliyor.

Yenilenebilir Enerji Hedefleri

Farklı ülkeler, yenilenebilir enerji hedefleri belirleyerek, güneş enerjisi gibi temiz enerji kaynaklarının kullanımını teşvik ediyorlar. Bu hedefler, genellikle belirli bir tarihe kadar, enerji tüketiminin veya elektrik üretiminin belirli bir yüzdesinin yenilenebilir kaynaklardan karşılanmasını öngörüyor.

Ülkelerin yenilenebilir enerji hedeflerinde uluslararası uyum sağlanması, küresel ölçekte iklim değişikliğiyle mücadeleye katkıda bulunuyor.

Teşvik Mekanizmaları

Hükümetler, güneş enerjisi projelerini teşvik etmek için farklı mekanizmalar kullanıyorlar. Bu mekanizmalar arasında, vergi indirimleri, sübvansiyonlar, garantili alım fiyatları ve net ölçümleme gibi uygulamalar yer alıyor.

Teşvik mekanizmalarının etkinliği, tasarımına ve uygulanmasına bağlı olarak değişiyor. Ülkelerin teşvik mekanizmalarında uluslararası uyum sağlanması, güneş enerjisi projelerinin daha verimli bir şekilde geliştirilmesine ve yaygınlaştırılmasına yardımcı oluyor.

Şebeke Bağlantı Kuralları

Güneş enerjisi santrallerinin elektrik şebekesine bağlanması, teknik ve ticari açıdan karmaşık bir süreç. Şebeke bağlantı kuralları, güneş enerjisi santrallerinin şebekeye güvenli ve verimli bir şekilde bağlanmasını sağlamak için belirleniyor.

Bu kurallar, teknik standartlar, güvenlik gereksinimleri, şebeke kapasitesi ve maliyet paylaşımı gibi konuları kapsıyor. Ülkelerin şebeke bağlantı kurallarında uluslararası uyum sağlanması, güneş enerjisi projelerinin geliştirilmesini kolaylaştırıyor ve şebeke istikrarını koruyor.

Sonuç

Güneş enerjisindeki uluslararası işbirliği, daha sürdürülebilir ve temiz bir enerji geleceği için hayati öneme sahip. Farklı ülkelerin bilgi, teknoloji ve kaynaklarını bir araya getirmesiyle, güneş enerjisi teknolojileri daha hızlı gelişiyor ve daha geniş kitlelere ulaşıyor. Bu işbirliği, sadece çevresel faydalar sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda ekonomik büyümeyi teşvik ediyor ve yeni iş fırsatları yaratıyor.

Umarım bu yazı, güneş enerjisindeki uluslararası işbirliğinin önemini anlamanıza yardımcı olmuştur. Güneş enerjisiyle ilgili daha fazla bilgi edinmek ve bu alandaki gelişmeleri takip etmek, hepimizin sorumluluğunda.

Unutmayalım ki, güneş enerjisi geleceğimiz için parlak bir umut ışığıdır ve bu ışığı daha da güçlendirmek için hep birlikte çalışmalıyız.

Bilmeniz Gereken Faydalı Bilgiler (Faydalı İpuçları)

1.

Türkiye’de güneş enerjisi santrali kurmak için gerekli izinler ve prosedürler hakkında detaylı bilgiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın web sitesinden ulaşabilirsiniz.

2.

Güneş paneli alırken, panellerin verimliliği, garanti süresi ve uluslararası standartlara uygunluğu gibi faktörlere dikkat etmeniz önemlidir. Yerel bir uzmanla görüşmek faydalı olabilir.

3.

Ev veya işyeriniz için güneş enerjisi sistemi kurmayı düşünüyorsanız, devletin sağladığı teşviklerden ve desteklerden yararlanabilirsiniz. Bu teşvikler, KDV indirimi, vergi muafiyeti ve geri ödemesiz destekler şeklinde olabilir.

4.

Güneş enerjisiyle ilgili en son gelişmeleri ve yenilikleri takip etmek için, sektördeki fuarlara, konferanslara ve seminerlere katılabilirsiniz. Bu etkinlikler, uzmanlarla tanışmak ve bilgi alışverişinde bulunmak için harika fırsatlar sunar.

5.

Güneş enerjisi sektöründe kariyer yapmak istiyorsanız, üniversitelerin ilgili bölümlerinde (örneğin, elektrik mühendisliği, enerji mühendisliği, malzeme mühendisliği) eğitim alabilir veya sektörde staj yapabilirsiniz. Ayrıca, online eğitim platformlarında da güneş enerjisiyle ilgili birçok kurs bulunmaktadır.

Önemli Noktalar

*

Uluslararası işbirliği, güneş enerjisi teknolojilerinin daha hızlı ve etkili bir şekilde geliştirilmesini sağlıyor.

*

Yeni nesil güneş hücreleri, daha yüksek verimlilik ve daha düşük maliyet potansiyeli sunuyor.

*

Güneş enerjisinin depolanması, enerjinin sürekli ve güvenilir bir şekilde kullanılabilmesi için büyük önem taşıyor.

*

Uluslararası finansman ve yatırım işbirlikleri, güneş enerjisi projelerinin hayata geçirilmesini kolaylaştırıyor.

*

Uluslararası standartlar ve sertifikasyonlar, güneş enerjisi ekipmanlarının kalitesini ve güvenilirliğini garanti ediyor.

Sıkça Sorulan Sorular (FAQ) 📖

S: Güneş enerjisi projelerinde uluslararası işbirliğinin önemi nedir?

C: Doğrusunu söylemek gerekirse, bu işbirlikleri sayesinde bilgi birikimi ve kaynaklar bir araya geliyor. Farklı ülkelerdeki uzmanlar, en iyi uygulamaları paylaşarak daha verimli ve uygun maliyetli güneş enerjisi teknolojileri geliştirebiliyorlar.
Ben de şahsen bu tür projelerde yer aldım ve farklı kültürlerden gelen mühendislerin tek bir amaç için nasıl omuz omuza çalıştığını gördüm. Bu sinerji, daha yenilikçi ve sürdürülebilir çözümlere kapı açıyor.

S: Türkiye’de güneş enerjisi kullanımının potansiyeli hakkında ne düşünüyorsunuz?

C: Türkiye, güneşlenme süresi ve coğrafi konumu nedeniyle güneş enerjisi açısından muazzam bir potansiyele sahip. Özellikle kırsal bölgelerde, elektrik şebekesine erişimi olmayan yerleşim yerleri için güneş enerjisi sistemleri hayat kurtarıcı olabilir.
Ayrıca, Türkiye’nin enerji bağımsızlığını artırmak ve karbon ayak izini azaltmak için de güneş enerjisi çok önemli bir rol oynayabilir. Ben de memleketimdeki çatılara güneş paneli takıldığını gördükçe çok seviniyorum, geleceğimiz için umutlanıyorum.

S: Güneş panellerinin verimliliğini artırmak için yapılan çalışmalar nelerdir?

C: Bu konuda çok heyecan verici gelişmeler var. Araştırmacılar, daha fazla güneş ışığını elektrik enerjisine dönüştürebilen yeni malzemeler ve tasarımlar üzerinde çalışıyorlar.
Mesela, perovskit güneş hücreleri, geleneksel silikon panellere göre daha hafif ve esnek olabiliyor. Ayrıca, panellerin yönünü otomatik olarak güneşe göre ayarlayan sistemler de verimliliği artırmak için kullanılıyor.
Kısacası, güneş enerjisi teknolojileri sürekli gelişiyor ve gelecekte daha da yaygınlaşacak gibi duruyor.